Staat de maatschappij meer open om dingen anders te doen? Feit is dat de tweede lichting van de maatwerkopleiding van ROC Rivor en de JP in mum van tijd vol zat. 23 (nieuwe) JP-ers zijn op weg naar hun diploma. Ondertussen willen steeds meer docenten van ROC Rivor de studenten begeleiden. ‘Deze vorm van onderwijs is wat docenten graag willen.’
‘Het huidige onderwijs past niet meer bij deze tijd’
Waarom een maatwerkopleiding? Bestuurder Tanja vat het kort samen. ‘Die opleiding is ontstaan vanuit het brede gesprek in onze organisatie over de huidige arbeidsmarkt. De beroepsbevolking wordt kleiner. Maar onze sector heeft méér mensen nodig. Wat doe je als die er niet zijn? Dan leid je ze op. De opleiding komt ook voort uit goed werkgeverschap, goed zorgen voor onze medewerkers. Wat hebben zij nodig? Voelt iedereen zich uitgenodigd en enthousiast om zich verder te ontwikkelen? Leren kan op elk moment, maar soms moeten wij dat faciliteren. En dan doen we dat het liefst op zo’n manier dat mensen makkelijk bij ons aan de slag kunnen. Maar ook elders in de sector als ze dat willen.’
Dit sluit helemaal aan bij de JP
Natasja zit in de tweede lichting. ‘Ik werkte al bij de JP en was me aan het oriënteren op een opleiding. Toen kwam dit voorbij. Ik heb me meteen ingeschreven, want dit sluit helemaal aan bij de JP en hoe wij werken. Het bevalt goed. Ik ben pas een paar weken bezig maar heb al veel geleerd. Dingen die ik direct in de praktijk kan brengen. Het is geen droge stof waar je doorheen moet ploeteren. En omdat het over de JP gaat, kan ik altijd met mijn collega’s op de locatie sparren. Zij begrijpen waar ik mee bezig ben. De ene week heb ik les in Tiel, de andere week in Deventer en dan weer online. Eén dag per week, de andere dagen werk ik en maak ik mijn huiswerk. Dat betekent dat ik de lesstof voorbereid, om die tijdens de lesdag door te spreken. Maar ik kan ook vragen stellen in de online leeromgeving, aan mijn docent of medestudenten. En anders heb ik altijd mijn werkbegeleider waar ik op terug kan vallen.’
Samen op expeditie
‘Onze inzet is steeds om dat wat vanuit het mbo verplicht is samen te brengen met de behoefte van de JP’, vertelt Marieke, projectleider Leven Lang Ontwikkelen bij ROC Rivor. ‘Het is niet ónze opleiding, de opleiding is van ons samen.’ ‘Jullie doen veel afstemming achter de schermen’, zegt Tanja. ‘Wat brengt het jullie behalve veel extra werk?’ Marieke: ‘Het huidige onderwijs past niet meer bij deze tijd. Daar zijn we van overtuigd. We hebben een enorme intrinsieke motivatie om verandering te brengen in het onderwijs. Dat moet dienend zijn aan de praktijk of de organisatie. In plaats van te zeggen ‘dit is ons onderwijs, hier moet je het mee doen’. Daarom gaan we samen op expeditie, en daar leren we heel veel van. Iedere keer anders denken houdt ons ook scherp.’
Heel andere mindset
‘Heb je daar intern veel voor moeten doen?’, vraagt Jochem, accountant en partner bij KPMG. ‘Toen wij tien jaar geleden offerte kwamen doen bij de JP, dachten we bij een ‘gewone’ organisatie binnen te stappen. Dat bleek niet zo te zijn, maar ik wilde hier graag deel van uitmaken. Het heeft mij wel energie gekost om mijn collega’s te overtuigen. Daarom krijgen onze teamleden altijd eerst een training, om te kijken of ze mee kunnen in de andere denkwijze.’ Dat herkent Marieke. ‘We hebben in 2021 een aparte academie opgericht. Want wat wij doen, werkt niet in het reguliere onderwijs. Denk aan een extra les in de kerstvakantie omdat er een onderwijsbehoefte ligt. Of de ene week les in Tiel en de andere week in Deventer. Daar steken de meeste docenten in het reguliere onderwijs hun hand niet voor op. In ons team zitten docenten met een drive en de bereidheid om op andere tijden en plekken te werken. Ze accepteren dat ze niet weten wat de dag gaat brengen. En ze weten dat ze niet op alles direct een antwoord hoeven te hebben. Dat is een heel andere mindset dan de docent die tien jaar dezelfde PowerPointpresentatie geeft.’
Mede-eigenaar van het leertraject
Inmiddels zijn er steeds meer docenten die van de reguliere opleiding willen overstappen naar de maatwerkopleiding. Marieke: ‘Omdat ze nu zien dat ze via het cockpitoverleg mede-eigenaar van het leertraject kunnen zijn. En omdat ze de hele dag lesgeven aan dezelfde groep. Deze vorm van onderwijs is wat docenten graag willen.’ Zo zet de JP heel veel in beweging. ‘Ook bij ons’, vervolgt Jochem. ‘De mensen van KPMG leren van de JP iets wat ze niet op de universiteit hebben meegekregen. Namelijk wat de bedoeling is. We bezoeken veel locaties. Daar voel je hoe die visie doorleefd wordt. Met soms heel verrassend resultaat. Zoals de locatie met traplift, voor een bewoner dachten wij. Maar de traplift was voor oma, die regelmatig op bezoek kwam. Wij hebben geleerd om cultuur en gedrag voorop te stellen. En het lijkt of de maatschappij er steeds meer voor openstaat. Want de collega die tien jaar geleden de meeste weerstand had, vindt nu dat de tekst van onze verklaring meer bij Zicht op de JP moet aansluiten.’
De kwaliteit bewaken
‘Ik heb diezelfde ervaring in de opleiding die ik als startende toezichthouder volg’, zegt Cynthia, die net is begonnen bij de raad van toezicht van de JP. ‘Het gaat daar vaak over de controlkant, over risico’s die de organisatie loopt en protocollen waar je je aan moet houden. Mijn medecursisten vinden het heel spannend wat ik bij de JP zie en doe.’ Marcel is ook lid van de raad van toezicht. ‘Ik hoor jullie praten over dienend onderwijs en op expeditie gaan. Het onderwijs legt zijn oor te luister bij de JP. Maar daar zitten ook grenzen aan. Hoe bewaken jullie de kwaliteit?’ ‘Daar is altijd iemand achter de schermen mee bezig’, antwoordt Marieke. ‘We kijken ook scherp naar het online platform. Om te volgen of we voldoen aan de eisen om het diploma te halen. De opleiding valt bovendien onder de ‘derde leerweg’. Daar zitten minder eisen aan dan aan BBL. Dat maakt dat we flexibeler kunnen zijn.’
Samen met andere organisaties
Gedragskundige Mandy kijkt terug op haar eigen studententijd. ‘Ik was aan het werk in verschillende omgevingen. En leerde te kijken waarom organisaties iets op een bepaalde manier doen, en daar vervolgens iets van te vinden. Als je als JP’er een opleiding volgt die toegespitst is op de JP, mis je dan niet wat? Inspiratie uit andere sectoren? Hoe weet je wat er nog meer in zorgland omgaat?’ ‘Wij doen dit ook voor de verpleeg- en thuiszorgsector’, zegt Marieke. ‘Daar heeft een aantal organisaties de handen ineengeslagen, ook omdat ze anders geen hele klassen kunnen vullen. Dat werkt goed. Het brengt een bepaalde dynamiek mee.’ ‘Het zou mooi zijn als wij dit ook samen met andere organisaties kunnen doen’, vindt Tanja. ‘En dan bij voorkeur een mix van sectoren. Zodat je mensen een brede zorgblik meegeeft, waarna ze kunnen kiezen wat het beste bij hen past.’
De manier waarop wij werven
Heeft zo’n maatwerkopleiding een aanzuigende werking, wil Marcel nog weten. ‘Ik denk het wel’, zegt Natasja. ‘Ik werk al 8 jaar bij de JP. Maar bij mij in de groep zitten ook mensen die hier pas een paar weken werken. Omdat ze iets anders wilden doen. Ik denk dat het een slimme zet is.’ ‘We hebben sowieso altijd veel mensen met een andere achtergrond bij de JP’, voegt Tanja toe. ‘Mensen die later voor dit werk kiezen. Dat gaat vaak via mond-tot-mondreclame.’ ‘Maar de manier waarop wij werven helpt ook’, zegt locatiecoördinator Joanne. ‘We schrijven dat we een relevante opleiding verwachten, om vervolgens te noemen wat we belangrijker vinden: professionaliteit, een kritische blik, creativiteit, leervermogen en flexibiliteit. Ik vind het ook altijd mooi om met mensen in gesprek te gaan. Dan merk je dat veel mensen passen bij hoe wij werken en leren. Het is de kunst om dat te zien.’
